Ćwiczenia w odciążeniu
Ćwiczenia w odciążeniu. Polegają na wykonywaniu ruchów kończyn z wyłączeniem ciężaru kończyny, a więc na taśmach, podwieszkach, w wodzie, wykorzystując właściwości wahadłowe kończyn, wyłączając siłę ciężkości itp. Celem tych ćwiczeń jest jak najszybsze umożliwienie choremu wykonywania czynnych ruchów w pełnym zakresie mimo osłabienia siły mięśniowej. Z chwilą uzyskania przez mięśnie siły 3 stopnia i ustąpienia bolesności stawów przystępuje się do ćwiczenia ruchów wolnych.
Ćwiczenia czynne. Należą tu ćwiczenia kondycyjne, sprawności i oporowe. Opór stawiany mięśniom można odpowiednio dawkować przez ustawianie osi kończyny w różnych płaszczyznach, w których wykonywanie ruchów może być łatwiejsze lub trudniejsze. Rozpoczyna się je, gdy chory swobodnie wykonuje ruchy czynne, a siła mięśniowa jest większa od 3 stopnia. Zasadniczą rolę odgrywa tutaj stopniowanie wysiłku. Rozróżnia się ćwiczenia oporowe (izometryczne), w których chory stwarza sobie sam opór impulsem płynącym z kory mózgowej (tzn. napina mięśnie maksymalnym wysiłkiem, ale ruchu nie wykonuje), oraz ćwiczenia oporowe dynamiczne, w których chory pokonuje opór stawiany z zewnątrz. Przy ćwiczeniach oporowych wzrost siły mięśniowej jest szybszy. Używa się do nich ciężarków, sprężyn metalowych, gumowych, drabinek itd. Ćwiczenia te prowadzi się do czasu uzyskania całkowitej wydolności i prawidłowej sprawności. Ćwiczenia sprawności przeprowadza się w większości chorób ortopedycznych, jeżeli uległ zaburzeniu setreotyp dynamiczny ruchów złożonych, jak chodzenie, bieganie, skakanie, wykonywanie precyzyjnych ruchów. W tych przypadkach w usprawnianiu stosuje się ćwiczenia mające za zadanie odtworzenie zaburzonych stereotypów.
