DUR BRZUSZNY
Dur brzuszny (typhus abdominalis) jest chorobą zakaźną, wywołaną przez pałeczkę duru brzusznego (Salmonella typhi). Główne objawy są spowodowane swoistymi zmianami anatomopato- logicznymi jelit. Dotyczą one przede wszystkim końcowej części jelita biodrowego. W pierwszym i drugim tygodniu choroby występuje w kępkach Peyera zapalenie włóknikowe. Pojawia się w nich naciek, złożony przede wszystkim z komórek układu siateczkowo-śródbłonkowego, o charakterystycznym wyglądzie, tzw. komórek tyfusowych (okres obrzmienia). Kępki przepojone są wysiękiem włóknikowym, który na ich powierzchni tworzy otrębiasty nalot. Podobne zmiany powstają w węzłach chłonnych jelit.
Po pewnym czasie tkanka kępek Peyera obumiera – tworzy się strup (okres zestrupienia). Strupy odrywają się w czwartym tygodniu choroby – powstają owrzodzenia (okres owrzodzeń). W tym okresie dochodzi niekiedy do przebicia ściany jelita, co prowadzi do zapalenia otrzewnej. Przy zejściu korzystnym powstają blizny (okres gojenia się), które zwykle są gładkie i delikatne, nie wywołują zaciągnięć ściany jelita i po pewnym czasie stają się mało widoczne.