Gruźlica jelit
Dur brzuszny. Po stronie lewej widoczne obrzmienie zapalne kępek Peyera i grudek samotnych. Po środku początek tworzenia się owrzodzeń. Po stronie prawej późny okres tworzenia się owrzodzeń. W obrębie jednego z owrzodzeń przebicie ściany jelita.
Gruźlica jelit (luberculosis intestinoium) powstaje jalco pierwotna gruźlica jelit przy zakażeniu pokarmowym, np. mlekiem chorych krów, lub jako gruźlica wtórna, krwiopochodna. Proces zapalny umiejscawia się przede wszystkim w węzłach chłonnych i kępkach Peyera. Po okresie zapalenia włóknikowego następuje serowacenie, po czym tworzą się owrzodzenia i blizny. W odróżnieniu od durowych, owrzodzenia gruźlicze nie ograniczają się do kępek Peyera, przechodząc na sąsiednie części ściany jelita. Niekiedy okrężnie obejmują ścianę jelita. Powstające następnie blizny zaciągają ścianę, jelita prowadząc do zwężeń i zniekształceń. Umiejscowienie jest podobne jak w durzę – w jelitach cienkich. Stosunkowo częstym powikłaniem jest gruźlicze zapalenie otrzewnej.
